Geboorte en gedrag: hoe beïnvloeden vroege ervaringen je leven?

Onze ervaringen uit het verleden, zoals die van de geboorte, hebben een diepgaande invloed op ons gedrag, zowel bewust als onbewust. Denk bijvoorbeeld aan het effect van het ruiken of zien van bepaald voedsel. Dit kan directe fysieke reacties veroorzaken, zoals walging of kokhalsen, vooral als je eerder ziek bent geworden van dat voedsel. Ons overlevingsmechanisme zorgt ervoor dat we zulke prikkels vermijden om herhaling van negatieve ervaringen te voorkomen.

Onbewuste ervaringen en automatische beschermingsreacties

Dit natuurlijke overlevingsmechanisme helpt ons door ons te informeren over prikkels die we moeten vermijden om herhaling van negatieve ervaringen te voorkomen. Het is een mechanisme dat ons probeert te beschermen. Dit systeem reageert niet alleen op bewuste ervaringen, maar ook op ervaringen die zijn opgeslagen in ons onderbewustzijn. Deze onbewuste ervaringen kunnen een grote invloed hebben op ons dagelijks leven en ons soms belemmeren zonder dat we het doorhebben.

Geboorte-ervaringen die leiden tot fysieke en mentale reacties

Neem nou bijvoorbeeld Ava. Zij neemt altijd de trap, omdat ze heel angstig is om in een lift te stappen. Alleen al de gedachte aan een lift doet haar hartslag stijgen en bezorgt haar zweethanden. Allerlei paniekgedachten komen in haar op. Zo lang ze zich kan herinneren, voelt ze al deze niet verklaarbare angst.

Deze angst kan ontstaan zijn uit vroege ervaringen die Ava zich niet bewust herinnert, wellicht ontstaan in de baarmoeder of kort na de geboorte. Hoewel we ervaringen uit deze vroege periode vaak niet bewust herinneren, onthoudt ons onbewuste systeem deze gebeurtenissen maar al te goed. Dit systeem activeert een alarmsignaal in vergelijkbare situaties om te voorkomen dat we weer in een onaangename situatie terechtkomen.

Reacties op bekende triggers

Wanneer Ava bij het benaderen van een lift zweethanden, een verhoogde hartslag en beangstigende gedachten ervaart, is dit een activatie van een eerdere gebeurtenis die in haar onderbewustzijn is opgeslagen. Dit mechanisme beïnvloedt veel van ons gedrag en onze overtuigingen. Het kan vaak teruggeleid worden naar onverwerkte vroege ervaringen, zoals geboorte-ervaringen.

Van moeders veiligheid naar beangstigende omgeving 

Stel je Ava voor als een kleine baby. Na maanden van warmte, veiligheid en constante geruststelling in de buik van haar moeder, begint de bevalling. Ineens wordt het donkerder en benauwder en wordt Ava naar een onbekende wereld geduwd, een wereld vol licht, geluid en beweging. Direct na de geboorte wordt ze van haar moeder gescheiden, de enige bekende bron van vertrouwdheid en veiligheid. Ava ligt alleen in een afgesloten ruimte, ver weg van de warmte en de hartslag van haar moeder, omringd door piepende apparaten en vreemde geuren.

Geboorte-ervaringen en de invloed op gedrag

Met de geboorte van Ava in het achterhoofd is het helemaal niet gek dat er allerlei alarmbellen afgaan telkens weer als ze geconfronteerd wordt met een donkere, benauwde ruimte zoals een lift. Haar geboorte-ervaring is een imprint, een oude, niet-geheelde pijn. Telkens wanneer deze onverwerkte pijn wordt aangeraakt, springt haar overlevingsmechanisme in standje bescherming.

Het voorbeeld van Ava en de lift is slechts één illustratie. Elke geboorte-ervaring is uniek en ook de impact ervan zal per persoon verschillen. Er zijn echter kenmerken die vaak terugkeren bij specifieke ervaringen. Zo zijn er 38 geboortepatronen gedefinieerd die van invloed kunnen zijn op onze gedachten en reacties. Deze patronen, ontstaan vanuit die belangrijke start, kunnen veel van onze gedragingen en overtuigingen door het leven heen beïnvloeden.

Gedragsverandering door bewustwording

Door je bewust te worden van je eigen geboorte-ervaring kun je vaak je gedrag beter begrijpen en je behoeften herkennen. Gedrag is vaak slechts het zichtbare topje van een ijsberg, met onderliggende ervaringen, emoties en overtuigingen die de basis vormen. Door deze onderliggende factoren aan te pakken met methodieken zoals NEI (Neuro Emotionele Integratie), kun je duurzame verandering realiseren, ongeacht je leeftijd. Of je nu jong of oud bent, het is mogelijk om onbewuste (geboorte)ervaringen te onderzoeken en je gedrag te veranderen door de onderliggende behoeften en overtuigingen te (her)kennen en begrijpen.

---